Elke Schlüter-Bender

Elke Schlüter-Bender beoefent dit oude ambacht al bijna 40 jaar

Blueprinting is al bijna 40 jaar haar passie. Elke Schlüter is een van de laatste mensen in Duitsland die dit oude ambacht nog beoefent. Maar de 62-jarige denkt niet aan stoppen. "Daarvoor vind ik het te leuk."

Wanneer je de Blaudruckerei aan de Münsterstraße binnenstapt, word je ondergedompeld in een andere wereld. De tijd heeft hier niet stilgestaan, maar ik heb het gevoel dat het hier langzamer gaat. Geen stress, geen hectiek. Geen machines, geen computers. Zelfs de groep vrouwen die in het keramiekatelier hun objecten beschilderen, hebben het over ontspanning. "Hier kun je tot rust komen," zeggen ze.

Handwerk

In de blauwdrukwerkplaats van Elke Schlüter wordt alles met de hand gedaan: van het ontwerp tot het naaien van de stof en het bedrukken. Ze legt me uit hoe blauwdrukken werkt. Elke Schlüter drukt het karton op de stof met behulp van modellen, dat zijn grote houten blokken met koperen drukstukken erop. Ze heeft 800 monsters van deze modellen op haar plank staan. "De afdruk van de kleurgevende massa zorgt er vervolgens voor dat de kleur niet wordt geabsorbeerd in het verfbad en laat een overeenkomstig wit patroon achter op de indigo-geverfde stof," zegt Elke Schlüter.

Blauw wonder

In de achterkamer bevindt zich de grote verfput waarin de stof wordt gedompeld. De put is 2,20 meter diep en gevuld met 1500 liter verfstof. "De originele blauwe print is de blauwe kleur," legt Elke Schlüter uit. En je kunt letterlijk een blauw wonder ervaren: Als je de met karton bedrukte stof in het kleurbad dompelt en er na ongeveer 20 minuten weer uithaalt, is de stof eerst geelgroen en wordt dan langzaam blauw. "Deze kleurverandering was als een wonder voor mensen in de 17e eeuw. En zo ontstond de uitdrukking 'een blauw wonder beleven'," legt Elke Schlüter uit.

De verklaring is heel eenvoudig: indigo moet eerst worden gereduceerd voordat het oplost in water. In lekentaal: er moet een zuurstofdeeltje uit de kleurstof worden verwijderd. Het verbindt zich dan met water en kleurt de stof geel. Het zuurstofdeeltje komt weer terug als de stof aan lucht wordt blootgesteld. De oxidatie maakt de stof blauw.

"Stom werk"

Hoe is ze bij blue printing terechtgekomen? "Door een stomme baan," herinnert Elke Schlüter zich lachend. Tijdens haar studie design werkte ze parttime als naaister voor een docent. Deze docent had destijds een drukkerij in Billerbeck. Op dat moment had ze echter geen zin om een opdracht aan te nemen. Ze moest 100 placemats drukken. "Elke, waarom doe jij het niet," zei ze. En Elke Schlüter deed het zo goed dat ze korte tijd later haar eigen drukkerij opende. Eerst in Nordkirchen en daarna in 1986 in de Münsterstraße in Lüdinghausen.

Toen, 21 jaar geleden, opende ze Café Indigo samen met haar man Rolf. "De perfecte combinatie. We konden de vele bezoekers - vaak komen er hele bussen naar ons toe - een leuke plek bieden om koffie te drinken," zegt Schlüter. Nadine Wenge

Wereldcultuurerfgoed: Blueprinting is een eeuwenoude techniek voor het afwerken van stoffen die nog steeds door slechts twaalf bedrijven in Duitsland en 15 in heel Europa wordt toegepast. UNESCO heeft nu het grote belang van blauwdruk onderstreept door het op te nemen in de lijst van immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid.

De techniek werd samen met de indigoplant in Europa geïntroduceerd door reizigers van de Verenigde Oost-Indische Compagnie in de 17e eeuw.